SINAV KAYGISI VE BAŞ ETME YOLLARI
Değerli öğrencilerim, hemen her öğrencinin belirli bir sınav öncesinde hissettiği duygu olan heyecan normal bir duygudur. Peki, normal olan bu duygu nasıl olurda sınav performansımızın düşük olmasına sebep olur? Heyecan duygu hali vücutta seratonin hormonunun salgılanmasını sağlar. Seratonin hormonu kişinin kendini mutlu, dinç ve kendine güven dolu hissetmesini sağlar. Sınav öncesinde hissedeceğiniz kararında bir heyecan sizin sınav esnasında daha uyanık olmanızı sağlar. Ancak unutulmamalıdır ki bu heyecan durumu normal düzeyin üzerine çıkarsa kişi de zihinsel faaliyetlerin (düşünme vb.) bozulmasına yol açar. Yani yüksek heyecan kişinin sınav performansının düşmesine yol açar. Aynı şekilde hiç heyecanı olmayan bir öğrencinin de sınav performansının düşük olması şaşırtıcı bir durum değildir.
Peki, sınav kaygısı neden oluşur?
Sınava çalışılmaya geç başlanması, kişinin zamanı etkili kullanmaması ve düzenli olarak ders çalışmak yerine sınava çok az bir zaman kala ders çalışmaya başlaması kişide ki heyecan durumunun artmasına yol açar. Böyle bir durumda yukarıda bahsettiğim gibi kişi yüksek heyecan duyduğu bir sınavda düşük bir sınav performansı sergilemesi olası bir sonuç olacaktır.
Sınav kaygısına sebep olan bir başka neden ise kişinin yanlış ders çalışma alışkanlığıdır. Hepimiz mutlaka kendimize ''ben çalışıyorum ama neden yapamıyorum ?'' sorusunu yöneltmişizdir. Plansız ve programsız saatlerce ders çalışmak yerine planlı ve programlı bir şekilde belirli bir süre ders çalışmak, hem çalıştığımız dersten alacağımız verimi hem de çok çalışıp kendimizi daha fazla yormamamızı sağlayacaktır. Planlı ve programlı çalışmayan öğrencilerin genel başarı düzeyleri düşük olabileceği gibi konulara hakim olmamanın vermiş olduğu güven eksikliği sebebi ile kaygı düzeyleri de yüksek olacaktır.
Ve yine sınav kaygısının bana kalırsa en önemli sebeplerinden bir tanesi kişinin mükemmeliyetçilik duygusudur. Mükemmeliyetçi duygunun temelinde kişi de çevresi tarafından en iyi olarak algılanma isteği vardır. Mükemmeliyetçi duyguya sahip bir kişi kendisinin asla hata yapmaması gerektiği, her konuda en iyinin kendisi olması gerektiği duygusuyla hareket eder. Böyle bir duyguyla hareket etmek kişinin sürekli olarak savunma pozisyonunda olmasını, yapılacak ya da yapılabilecek hatalara karşı koruma kalkanının hazır halde bekletilmesini dolayısıyla kişinin kaygı düzeyinin yüksek olmasına yol açacaktır. Bizi koruma içgüdüsüne sahip olan zihnimiz mükemmel olma düşüncesi ile hareket ettiğimizde karşımıza çıkan her türlü durumda hata yapma durumumuza karşı vücudumuzu harekete geçirecek, bir tehlike anında hissettiğimiz ''ellerde terleme, kalp çarpıntısı, mide bulantısı vb.'' durumları ortaya çıkaracaktır.
Zihnimizin ortaya attığı bu durumlar aslında içgüdüsel olarak zihnimizin bizi hayatta tutmaya çalışmasından başka şey değildir. İnsan zihni tehlikeyi hissettiği anda otomatik olarak belirli tepkiler vermeye ve kişiyi uyarmaya başlar. Bu durumda kişi ''sınavı'' zihninde korkutucu bir durum olarak kodlamışsa zihnimiz korku anında hissettiğimiz benzer tepkiyi sınav esnasında ve ya öncesinde gösterecektir. Böyle bir durumda yapılması gereken zihne ''korkmana gerek yok sakin ol'' mesajını vermek olmalıdır.
Peki, kaygının ne olduğunu ve neden oluştuğunu anlattık, şimdide bu durumla baş etme yollarının neler olduğuna hep birlikte bakalım.
Değerli gençler sınav kaygısı ile baş etmek istediğinizi bu duygunun sizin çalışmanızın ve başarınızın önüne geçmesini istemediğinizi biliyorum. Sizlere tavsiyem önce sakin olun ve aklınızda ki sınava dair tüm olumsuz düşüncelerinizi bir kenara bırakın. Yapabileceğinize inanın ve başarmak için elinizden gelenin en iyisini yapmak için uğraşın. Sizler için aşağıda yazmış olduğum birkaç ipucu size bu konuda yardımcı olacaktır.
İyi bir nefes egzersizi ile vücut fonksiyonlarınızı normal bir düzey de seyir ettirebilirsiniz. Sınav esnasında heyecanlandığınızı hissettiğinizde doğru nefes alış verişi ile vücudunuzun sınava karşı göstermiş olduğu tepkiler normal seviyesine geri dönüş yapacaktır.
Felaket senaryoları yazmak sizin kurtarıcınız olmayacak, aksine düşünmüş olduğunuz tüm senaryolar sizin korkunuzu biraz daha arttıracaktır.
Kendinizle yarışın, başkası ile değil, halanızın oğlunun başarısı ve ya başarısızlığı sizin için bir anlam ifade etmeyecektir.
Sınav sizin için her şey demek değil. Sınava yüklediğiniz anlamın boyutunu tekrar bir gözden geçirin. Sınavı kazanamamak sizin için bir son değil belki de daha iyiye ulaşmak için yeni bir başlangıç olacaktır.
Unutmayın sınav kaygısının üstesinden gelmek için yapmanız gerekenler olumlu düşünmek, planlı programlı çalışarak bilgi eksikliğini gidermek, kendinize olan inancı artırmak, sınavın her şey demek olamadığını kendimize sık sık hatırlatmak, başkaları ile değil kendimiz ile yarışmak olmalıdır.
Değerli veliler son olarak sizler için bir önerim var. Çocuklarınıza her şeyin sınav olmadığını sınavda başarısız olsalar bile onların yanında olacağınızı ve onları koşulsuz sevdiğinizi hissettirmelisiniz. Unutmayalım ki çocuklarımız bizler için sınavdan daha değerli.
Adres:
Gazi Bey Mahallesi Kurtuluş Caddesi No 69 59300 Malkara/TEKİRDAĞ
Telefon
02824271061